Αλλαγές στο νομικό καθεστώς σχετικά με την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές επιφέρει η νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία 20011/7/ΕΕ.
Η Γενική Διεύθυνση Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει ήδη ξεκινήσει πανευρωπαϊκή εκστρατεία ενημέρωσης για τις καθυστερήσεις πληρωμών στα κράτη μέλη. Το σχετικό ενημερωτικό σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στο ξενοδοχείο Hilton στην Αθήνα στις 27 Ιουνίου, με στόχο να αναδείξει στο πραγματικό του μέγεθος το πρόβλημα των καθυστερήσεων πληρωμών μεταξύ δημόσιων αρχών, επιχειρήσεων και άλλων ενδιαφερομένων μερών.
Χρηματοοικονομική Προσέγγιση
Πραγματική αδυναμία ή νοοτροπία καθυστέρησης των πληρωμών;
Ιδιαίτερα στον ευαίσθητο τομέα της Υγείας θα τολμούσαμε να πούμε ότι ακόμη και σε περιόδους οικονομικής ευρωστίας στη χώρα μας, η καθυστέρηση πληρωμών κυρίως του Δημόσιου Τομέα προς τους προμηθευτές με τους οποίους συναλλάσσεται, αποτελεί δυστυχώς μια παγιωμένη κατάσταση.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναζητώντας τις κύριες αιτίες καθυστέρησης πληρωμών αναδεικνύει ότι πέραν της πραγματικής οικονομικής αδυναμίας, της διοικητικής ανεπάρκειας και των διαφορών μεταξύ των συναλλασσομένων, η εκ προθέσεως καθυστέρηση των πληρωμών δεν κατέχει λιγότερο σημαντική θέση.
Η χώρα μας μεταξύ των πρώτων στην Ευρώπη στην καθυστέρηση
Μετά από έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα τελευταία στοιχεία του Ευρωπαϊκού Δείκτη πληρωμών για το 2014 μας δείχνουν ότι: η μέση διάρκεια πληρωμής για τις συναλλαγές μεταξύ των Δημόσιων Αρχών και των επιχειρήσεων για την Ελλάδα εκτιμάται ότι είναι στις 155 ημέρες ενώ οι συναλλαγές μεταξύ των επιχειρήσεων στις 76 ημέρες, τη στιγμή που ο μέσος όρος στην Ευρώπη για τις συναλλαγές με το Δημόσιο ανέρχεται στις 58 ημέρες ενώ οι συναλλαγές μεταξύ των επιχειρήσεων στις 47 ημέρες.
Ειδικότερα, η μη αποπληρωμή χρέους ως μέγεθος έχει εκτοξευθεί στα ύψη κατέχοντας το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη με αποκορύφωμα τα έτη 2013 και 2014. Κατά αυτήν την έννοια, η μη έγκαιρη πληρωμή σε βάρος των δανειστών δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο στην πραγματική οικονομία με την πρόκληση αλυσιδωτών αντιδράσεων και ειδικότερα:
– προβλήματα Ρευστότητας – ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης όπου η πρόσβαση στη χρηματοδότηση είναι εξαιρετικά δύσκολη,
– Δυσκολία στη διαχείριση πρόβλεψης των εσόδων από τις επιχειρήσεις,
– Υψηλό κόστος σε χρόνο και χρήμα,
– Μείωση του κύκλου εργασιών,
– Κίνδυνο χρεωκοπίας ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για να καταλήξουμε
– στην Απώλεια θέσεων εργασίας και βέβαια, σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον οι αρνητικές επιπτώσεις δεν αφορούν αποκλειστικά τη χώρα αλλά και το Διασυνοριακό εμπόριο.
Νομική Προσέγγιση
Η νέα αυτή Οδηγία έχει ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο με τους Ν. 4152/2013 και Ν. 4254/2014 διαχωρίζοντας τις εμπορικές συναλλαγές α) μεταξύ επιχειρήσεων και β) μεταξύ επιχειρήσεων και δημοσίων αρχών.
Οι σημαντικότερες νομικές αλλαγές που επιφέρει είναι μεταξύ άλλων, η αύξηση του επιτοκίου αναφοράς από 7% σε 8% πλέον του επιτοκίου που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην πιο πρόσφατη κύρια πράξη αναχρηματοδότησης η οποία πραγματοποιείται από την πρώτη ημερολογιακή ημέρα του οικείου εξαμήνου (Επιτόκιο Αναφοράς), η υποχρέωση καταβολής τόκων ενώ τυχόν συμβατικός όρος ο οποίος αποκλείει επιτόκια υπερημερίας θα θεωρείται κατάφωρα καταχρηστικός και δεν θα λαμβάνεται υπόψη, η υποχρέωση πληρωμής να μην μπορεί να υπερβαίνει τις 30 ημερολογιακές ημέρες από την ημερομηνία παραλαβής από τον οφειλέτη του τιμολογίου ή άλλου ισοδύναμου εγγράφου με εξαίρεση τις συμβάσεις (στην περίπτωση Δημοσίων Φορέων και Προμηθευτών) που ορίζουν την ημερομηνία πληρωμής σε 60 ημερολογιακές ημέρες, η δυνατότητα διατήρησης της κυριότητας (Ρήτρα Παρακράτησης Κυριότητας) του πωληθέντος αγαθού έως την εξόφληση του τιμήματος, η έκδοση εκτελεστού τίτλου εντός 90 ημερολογιακών ημερών από την κατάθεση της αγωγής ή αίτησης στο δικαστήριο άμεσης ισχύος και τέλος, η θεσμοθέτηση της Δικαστικής Διαμεσολάβησης με απώτερο σκοπό την αποφυγή της δικαστικής επίλυσης της διαφοράς.
Το σχόλιο του γραφείου μας
Όπως συνάγεται από τα παραπάνω, ενόψει της οικονομικής ζημίας που δημιουργεί η καθυστέρηση πληρωμών στις περισσότερες, κυρίως μικρομεσαίες, επιχειρήσεις παρατηρείται μια προσπάθεια της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας να θέσει δραστικά πλέον μέτρα καταπολέμησης με την εισαγωγή της νέας Οδηγίας 2011/7/ΕΚ και καταργώντας την προγενέστερη 2000/35/ΕΚ. Παρά το γεγονός πάντως ότι η νέα αυτή Οδηγία βρίσκεται σε ισχύ στη χώρα μας από τις 16 Μαρτίου του 2013, η καθυστέρηση πληρωμών συνεχίζει να αποτελεί μείζον ζήτημα ειδικά στο χώρο της Υγείας όπου η “πίστωση”, ως γνωστόν, φθάνει συνήθως στις 450 ημέρες ή και περισσότερο. Αναμένουμε έτσι πλέον μια πιο “ευρωπαϊκή” στάση και κρίση των ελληνικών δικαστηρίων επί του ζητήματος των καθυστερήσεων πληρωμών.
Δημοσιεύτηκε στο Pharma Journal την Τρίτη 8 Ιουλίου 2014
